Antieke steden, paradijselijke baaien, oorlogsgruwelen: je komt het allemaal tegen als je een rondreis langs de westkust van Turkije maakt. We begonnen in Istanbul en eindigden na ruim een week in Dalyan. Hieronder lees je per dag wat we allemaal meemaakten. We hebben de reis niet echt voorbereid, maar keken per dag waar we heen wilden en ongeveer wilden eindigen. We reisden in oktober en aan het eind van het seizoen is een slaapplek vinden geen probleem. Met een reisgids als de Lonely Planet of Rough Guide stippel je handig een route uit. Als je het écht niet meer weet vind je daarin ook vaak overnachtings- en eetadresjes. OK, starten maar!
Dag 1 van Istanbul naar Şarköy (230 km)
Onze rondreis start op Atatürk Airport. Het is even wennen op de vierbaansweg want het verkeer is wat rommeliger dan in Nederland. En het is behoorlijk druk. Maar al snel is de grootste drukte voorbij en gaan we richting kust. Eerst maar eens lunchen. Silivri lijkt ons een aardig plaatsje. Het is een kustplaats, vooral gericht op Turkse toeristen. Het heeft een boulevard, strand, jachthaven en veel visrestaurantjes. We neuzen wat rond maar rijden na de lunch door. We willen zo dicht mogelijk bij Gelibolu/Gallipoli uitkomen. En dat is nog een aardig eindje. Tegen de avond stoppen we in Şarköy waar we een hotel zoeken. Şarköy is een aardige badplaats, maar ook weer vooral op binnenlands toerisme gericht. Het is begin oktober, het toeristisch seizoen is al voorbij en het is er erg rustig. We vinden een kamer en lopen nog wat rond voor het donker wordt. Veel is al dicht, maar rond de jachthaven zijn gelukkig wat aardige restaurantjes.
Dag 2 van Şarköy naar Çanakkale via Gelibolu/Gallipoli (110 km)
Het nu zo vredige schiereiland Gallipoli was in de Eerste Wereldoorlog het toneel van zware gevechten. De Turken vochten er tegen geallieerde troepen. Er sneuvelden vele soldaten aan beide kanten. Een groot aantal is zelfs nooit teruggevonden. Verdronken of gewoon naamloos in een massagraf terechtgekomen. Gallipoli is nu een Nationaal Park. Afhankelijk van hoe groot je interesse in oorlogshistorie is, ben je er zeker een dagdeel tot een hele dag zoet. Begin in het museum van Kabatepe waar je allerlei rekwisieten uit WO I vindt. Wapens, uniformen, foto’s en persoonlijke bezittingen. Er is ook een aantal keer per dag een film, maar deze hebben wij even overgeslagen. In het museum krijg je al een aardig voorproefje van de verschrikkingen die er plaatsvonden. Vanuit het museum rijd je langs de belangrijkste herdenkingsplekken, reconstructies van loopgraven en landingsplaatsen.
Herinneringen aan WO I
Het is een zonnige dag, de vogeltjes fluiten en vanaf verschillende plekken heb je een prachtig uitzicht over het schiereiland en de zee. Je kunt je haast niet voorstellen dat iemand die zijn akker omploegt, hier nog kans loopt om menselijke resten of munitie te vinden. Toch gebeurde dat in het verleden regelmatig en is die mogelijkheid er nog steeds. Gelukkig is het schiereiland geen toeristencircus. Door de imposante herdenkingsplekken krijg je wel een goede indruk van wat er zich hier afspeelde. Ik wist vooraf alleen dat er in WO I gevochten was, maar niet waarom en hoe. Ik ben ook niet zo’n oorlogsfetisjist, maar dit is echt wel de moeite waard. We bezoeken een aantal van de slagvelden, begraafplaatsen, loopgraven en monumenten. Alle gesneuvelde nationaliteiten hebben hun eigen gedenkplekken. Als je ook een rondreis in West-Turkije maakt, mag Gallipoli zeker niet ontbreken.
Met de ferry naar Çanakkale
Aan het eind van de middag nemen we in Kilitbahir de autoferry naar Çanakkale Het is weer gezellig rommelig want een veerplein is er niet. Daar wordt de doorgaande weg voor gebruikt. Wat een beetje lastig is als er een rij van tientallen auto’s staat. Maar zoals altijd komt alles met een beetje getoeter en manoeuvreren weer goed. In zo’n 20 minuten zijn we aan de overkant. We vinden al snel een pension in Çanakkale. ’s Avonds wandelen we wat rond in deze moderne stad die verder niet zo heel veel spannends te bieden heeft. Het is vooral een handige uitvalsbasis voor wie Gallipoli wil bezoeken. En de veerboten naar de Egeïsche eilanden Gökçeada en Bozcaada vertrekken er.
Dag 3 van Çanakkale naar Küçükkuyu via Troje en Assos (140 km)
De volgende ochtend gaan we op weg naar weer een plek met een oorlogsverleden: Troje. Bekend vanuit de mythologie. Soldaten die in een houten paard de stad binnengesmokkeld werden. Of het verhaal waar is, weet niemand. Feit is dat er van Troje niet zoveel meer is overgebleven dan wat fundamenten en veel hopen stenen. Bij de ingang staat een ‘replica’ van het paard. Inmiddels loopt om de opgravingen te beschermen een loopbrug door de hele stad. Ik vond Troje persoonlijk een van de mindere opgravingen. Je hebt hier wel héél veel fantasie nodig om je voor te stellen hoe het is geweest. Maar goed, ik ben dan ook geen kenner van antieke steden. Wel kan ik me voorstellen dat het er in het voorjaar wat fleuriger uitziet. Nu is het gras ook dor en zijn er geen bloemen.
Assos haven
Hier woonde filosoof Aristoteles en apostel Paulus kwam er op een van zijn zendingsreizen. Het is een klein havenplaatsje met een strandje, wat hotels en restaurants. Vooral populair bij rijke Istanbullu’s. Waar ze die allemaal moeten laten is mij een raadsel want zo groot is het er niet. Maar dat houdt het misschien ook exclusief. Op de pier lijkt het alsof we middenin de arrestatie van een groep vluchtelingen zijn beland. Gelukkig zijn het maar filmopnames. Verder koestert het nu slaperige plaatsje zich in de warme middagzon. De tocht naar de haven is trouwens spectaculair. Een smalle, bochtige weg zonder vangrails. Niet voor beginners!
Assos akropolis
Assos heeft ook een akropolis die uittorent boven de haven met zicht op Lesbos. We parkeren de auto en lopen over de kinderkopjes naar boven. Een hele klim. En helaas hebben ze hier zoals in wel meer plaatsen ook weer allerlei kraampjes met vrij nutteloze spullen neergezet. Op het opgravingsterrein vind je de restanten van onder meer een tempel, badhuis en een theater. Wij hebben vandaag al een opgraving achter de rug dus genieten alleen maar van het mooie uitzicht.
Küçükkuyu
We overnachten in Küçükkuyu, weer een aardige kustplaats met een gezellige boulevard en een haventje. We treffen het als we aankomen: het is markt en dat betekent gezellige drukte. Marktkramen door heel het centrum en inwoners van nabijgelegen plaatsen die inkopen komen doen. Een Turkse markt is altijd een kleurrijk spektakel en een goede gelegenheid om voordelig wat lekkernijen in te slaan. De mandarijnen zijn in de aanbieding. 35 eurocent voor een kilo mandarijnen! Nog een zak gemengde noten en gedroogd fruit en we hebben ons tussendoortje weer bij elkaar gescharreld.
Dag 4 van Küçükkuyu naar Foça via Yeşilyurt en Adatepe (250 kilometer)
We beginnen deze dag van de rondreis met 2 kleine uitstapjes naar het binnenland. De dorpjes Yeşilyurt en Adatepe liggen vlakbij Küçükkuyu. In beide plaatsjes lijkt het alsof de tijd heeft stilgestaan. Kinderkopjes en smaakvol gerenoveerde huizen. Leuk om zomaar een beetje rond te dwalen. Jammer dat we al ontbeten hebben, want dit zijn ook leuke plekken om ‘uit ontbijten’ te gaan. Het is zaterdag dus verschillende Turkse families zitten in Yeşilyurt uiteraard wel lekker aan een uitgebreid dorpsontbijt.
Adatepe
In Adatepe is er aan het begin van het dorp een altaar voor de verering van oppergod Zeus. We parkeren en lopen 790 meter (volgens het bord dan toch) over een mooi bospad. Het altaar zelf is een grote steenklomp waar je op kunt klimmen voor een prachtig uitzicht over de kust en de zee. Adatepe is net als Yeşilyurt een schilderachtig bergdorpje. Er worden regelmatig tv-series en films opgenomen. Rond de middag kruipen we de auto weer in voor de lange rit naar Foça. Ook weer zo’n aardig kustplaatsje waar je lekker langs de boulevard en de vele restaurantjes slentert. Het heeft Genuese en Griekse invloeden. Blikvanger is het deels gerestaureerde kasteel dat op de voorlopige UNESCO-werelderfgoedlijst staat. Ook beschermd zijn de monniksrobben die in de wateren rond Foça voorkomen. Een leuke dagexcursie is een boottocht naar de inhammen rond Foça en de eilandjes voor de kust.
Ayvalık, Cunda en Bergama
Vooral naartoe gaan als je binnen jouw reisplan de tijd hebt: Ayvalık en Cunda en Bergama. Wij slaan ze deze keer over omdat we er een paar maanden geleden al waren. Maar dit zijn echte aanraders. Trek voor allebei minimaal één volle dag en een overnachting uit.
Dag 5 van Foça naar Kuşadası (150 kilometer)
Na het ontbijt vertrekken we naar Kuşadası. Niet direct mijn favoriete bestemming aller tijden, deze grote badplaats. Maar we gaan er een vriend opzoeken en die woont er nu eenmaal. Het is overigens wel een ideale uitvalsbasis voor excursies naar verschillende antieke steden. Efese, Priene en Milete liggen er vlak in de buurt. Evenals Selçuk, Şirince, Dilek Milli Park en Doğanbey. De zon schijnt gelukkig uitbundig en we hebben na al dat autorijden wel zin in een vrije middag. Met behulp van onze vriend Yusuf hebben we snel een kamer pal aan de boulevard en hij regelt ook nog een leuke korting.
Burcht, bazaar en lekker eten
De middag brengen we door bij de burcht. Die is mooi gerestaureerd en er is een gemeentelijk café aan het water. Het rondje door de bazaar zijn we snel beu. Veel verkopers zijn iets te opdringerig naar onze zin. Eén opmerkelijke figuur trekt onze aandacht. Hij zit in zijn kraam bij de ingang van de vismarkt en maakt daar een soort peperpasta. Zijn kraam vol gedroogde pepers, knoflook en tomaten is een lust voor het oog. Hiervan word ik dan weer wel vrolijk! Aan restaurantjes en bars in Kuşadası geen gebrek, maar Yusuf neemt ons mee naar zijn favoriet, Bülbül. Dit restaurant ligt tegenover het kerkhof en betekent nachtegaal. Die eet je er niet, maar ze hebben er een keur aan kebabs. Veel tl-verlichting en veel locals: dat is meestal een goed teken. Ze zijn er supersnel en binnen no time staat het eten op tafel.
Dag 6 van Kuşadası naar Ören (160 kilometer)
Wie van shoppen houdt, komt in Kuşadası zeker aan zijn trekken. Natuurlijk vind je in het centrum ook al een flink aantal winkels. Maar aan de rand van de stad ligt een grote shopping mall. Tientallen winkels bij elkaar waar je voor weinig geld een nieuwe garderobe bij elkaar shopt. Niet dat we per se iets nodig hebben, maar kijken kan geen kwaad. De lira staat ook zó gunstig op dit moment dus alles is supergoedkoop. Natuurlijk vind ik bij een van mijn favoriete winkels een tof zwart jasje. Dat past nog nét in de rugzak. Hoop ik.
Botten bij de kerk van Güllübahçe
Na het moderne winkelcentrum is het tijd voor weer wat oudheid. We willen vandaag nog de antieke stad Priene bezoeken. Als we door Güllübahçe rijden, wijst een bord naar een oude kerk in het oude Griekse buurtschapje Gelebeç. Spontaan als we zijn, slaan we daar maar af. De kerk staat redelijk op instorten en eigenlijk mag je er niet in. Maar het plafond ziet er niet uit alsof het vandaag al instort dus we nemen toch een kijkje. Er staat ook nog een klein gebouwtje los van de kerk. Bij nadere inspectie blijkt dit een knekelhuis te zijn. Met de botten er nog in! Oké….
Sfeervol Doğanbey
De aardige eigenaar van Bahab Guesthouse waar we even later theedrinken, raadt ons aan naar Doğanbey te gaan. Dat waren we eigenlijk niet van plan, maar als we dan toch in de buurt zijn… Doğanbey is ook een voormalig Grieks dorp. En net als Gelebeç is het een mengelmoes van verlaten en gerenoveerde woningen maar dan groter. Het dorpje heeft veel sfeervolle straatjes en er zijn enkele horecagelegenheden. Daarnaast is het het begin- of eindpunt voor de 18 kilometer lange trekking door de canyon van Dilek Milli Park.
Priene
Eerst maar naar Priene. Deze antieke stad was oorspronkelijk een havenstad en lag dichter bij de kust. Maar door het dichtslibben van de haven werd Priene uiteindelijk verplaatst naar de huidige locatie. Blikvanger in Priene zijn de zuilen van de Athene-tempel met een imposante berg op de achtergrond. En het amfitheater dat plaats bood aan zo’n 5.000 personen. Grappig detail zijn de hagedissen die op verschillende plekken liggen te zonnen of tussen de stenen opduiken.
Slingerend naar Ören
Het einddoel van vandaag is Ören. Op weg naar Ören ligt vlak voor Milas het Bafa meer. Dit is een aanrader voor natuurliefhebbers. Je kunt er prachtig wandelen en het meer staat bekend om zijn vele vogelsoorten. Wij willen nog een beetje op tijd in Ören zijn en zijn al meerdere keren bij Bafa geweest. Maar als jouw reisschema het toestaat, is het zeker de moeite waard om af te slaan. De laatste 40 kilometer vanaf Milas gaan via een weg die zich door de bergen slingert maar dat redden we net niet voor het donker. Na een beetje puzzelen vinden we dan toch een hotel. De eigenaar vraagt waar we vandaan komen en we antwoorden; ‘uit Nederland’. ‘Ik ook’, zegt hij. Nou, dat is dan weer toevallig. Op zijn aanraden gaan we naar het piderestaurant om de hoek voor onze laatste activiteit van vandaag.
Dag 7 van Ören naar Akyaka via Akbük (70 km)
Bij daglicht blijkt dat ons hotel zowat op de boulevard staat. Ören heeft een lang zandstrand en een boulevard met wat restaurantjes. We wandelen naar de mooie jachthaven en nog een stuk de andere kant op. Daar vind je voornamelijk tweede huizen van Turken dus ook daar is weinig actie in deze tijd van het jaar. Na een kop thee in de gemeentelijke theetuin aan de boulevard starten we de auto weer. Via een prachtige, slingerende route rijden we naar Akbük. Niet meer dan een paradijselijke baai met een onverharde weg, wat bootjes aan een steiger en enkele accommodaties. Een prima plek om te lunchen en te genieten van de rust en het uitzicht op het water. Na de lunch: nog meer slingeren en mooie uitzichten op zee. Akyaka, here we come!
Dag 8 Akyaka
Akyaka is een aardig stadje aan de Golf van Gökova. Vrijwel alle bebouwing is modern, maar wel in een uniforme, traditionele stijl. Dat maakt dat het er allemaal erg verzorgd uitziet. Beneden in het dorp loopt de Azmak, een korte, vrij ondiepe maar heldere stroom. Voor een klein bedrag maak je vanuit de haven een aardige rondvaart van een half uur. Het dorp heeft een strand en veel restaurants, leuke hotelletjes en pensions. We ontbijten uitgebreid in het West Café aan de Azmak, één van mijn favoriete ontbijtplekken. Je zit er heerlijk aan het water en de tafel komt vol lekkernijen. Even voorbij Akyaka richting Marmaris ligt de afslag naar het kitesurfstrand. Het is leuk om daar te gaan kijken naar de capriolen van de surfers en een beetje rond te hangen en de sfeer van het surfwereldje op te snuiven. Ik vind de eucalyptusweg ook altijd erg leuk. Een drie kilometer lange weg van Akyaka naar Akçapınar. Aan het einde ligt in Akçapınar Tostçusu, een restaurant met alleen maar tosti’s en pide. Een een geweldige ayran-automaat.
Dag 9 van Akyaka naar Dalyan (68 km)
Nadat we ons een dag prima vermaakt hebben in Akyaka, staat de laatste etappe van deze rondreis op het programma. Van Akyaka naar onze eindbestemming Dalyan is het maar 75 minuten rijden. Ik heb genoten van deze reis. Ik houd van autorijden maar we hebben best wat kilometers achter de rug en veel nieuwe indrukken opgedaan. Tijd om even uit te rusten en na te genieten van al het moois dat we onderweg tegenkwamen.
Turkeytraveller Tips voor een rondreis met de auto:
- Ook individueel rondreizen maar liever niet helemaal op de bonnefooi op pad? Ook Nederlandse reisorganisaties hebben mooie selfdrive Turkijereizen in hun programma. Kijk eens bij Dimsum Reizen. Daar zijn ze net zo gepassioneerd over hun favoriete landen als ik. Alle reizen van deze kleinschalige en persoonlijke touroperator zijn 100% op maat en weg van de massa.
- Is autorijden in Turkije wel veilig? Lees hier mijn ervaringen met autorijden in Turkije.
- Reken altijd wat extra tijd als je een huurauto gaat ophalen. De formaliteiten nemen tijd in beslag en als je pech hebt zijn er wat wachtenden voor je. Wij moesten ook nog even wachten omdat de auto op een parking verderop stond. Daar werden we met een transfer naartoe gebracht. Al met al ben je dan al snel een uurtje verder voor je op weg kan.
- Maak je een rondreis en lever je de auto op een andere plek in dan waar je hem ophaalt? Reken dan op drop-offkosten. Voor ons was dat ongeveer € 90,-. Sowieso is een diesel voor een lange rondreis voordeliger.
- Reken erop dat je, afhankelijk van de route en de toestand van de weg, maximaal 50 tot 80 km per uur rijdt. Een afstand van 200 kilometer waar je Nederland twee uur over doet, kost je er in Turkije misschien wel drie of vier.
- Op de website van de ANWB vind je informatie over de verkeersregels in Turkije.
- Krijg je een ongeval met je (huurauto)? Hoe zit het dan met jouw aansprakelijkheid? En waar moet je op letten? In het artikel over aansprakelijkheid na een verkeersongeval in Turkije lees je er alles over.
