Op de Lycian Way of Lycische Weg was ik al eerder. De bekendste langeafstandswandelroute van Turkije. Zo’n 500 kilometer lang met een aaneenschakeling van prachtige vergezichten, mediterrane natuur en uitdagende wandelingen. Dit wordt de eerste keer rond de berg Olympos of, in het Turks, Tahtalı Dağı. Deze 2.366 meter hoge berg ligt op zo’n 5 kwartier rijden vanaf Antalya aan de Turkse Rivièra. Vanaf de top heb je een spectaculair uitzicht op de kustlijn en de Middellandse Zee. Wanneer je in de omgeving van Antalya of Kemer vakantie viert, is een uitstapje naar de Olymposberg een aanrader. Met de kabelbaan bereik je in 10 minuten de top van de berg. Voor ons gaat het langere trip worden want we gaan te voet het deel van de Lycian Way door het Beydağları nationaal park verkennen. Loop je mee?
Wandeldag 1 Lycian Way van Gedelme naar Yayla Kuzdere
Onze gastheer uit Beycik brengt ons met zijn Mercedes met Duits kenteken naar de startplek. We besluiten ergens tussen Ovacık en Gedelme te beginnen. We schatten in dat het dan zo’n 11 kilometer lopen is naar het eindpunt. Mooi genoeg voor een eerste wandeldag. Voor mijn vriend Hans is het zelfs zijn eerste hike in Turkije. We hebben een beschrijving, een niet zo gedetailleerde kaart en de routes op gps dus samen met de markeringen en af en toe een bord moet het lukken, denken we. Het nadeel van wandelen in Turkije is dat markering soms ontbreekt en dat maakt het soms spannend. Maar vol goede moed nemen we afscheid van onze voormalige taxichauffeur en hijsen onze rugzakken op onze rug. De grote bagage is gelukkig in Beycik achtergebleven en we vervoeren alleen proviand en de hoogstnoodzakelijke spulletjes voor de overnachting in Yayla Kuzdere.
Afdalen naar Gedelme
Vanaf de asfaltweg dalen we af en volgen een pad over een beboste helling. Het is begin april en we zitten op 1.000 meter hoogte waardoor de natuur nog niet helemaal uit haar winterslaap is. Toch zien we hier en daar al voorzichtig wat kleurige bloemetjes. Na zo’n 4 kilometer komen we aan in Gedelme. Ondertussen is het ook gedaan met het mooie weer. We begonnen al met wat grijze wolken maar die zijn inmiddels zwart en het begint hard te waaien. De weergoden mogen ons dan niet gunstig gezind zijn, de horecagoden zijn dat wel. Het Caner restaurant is dicht volgens onze beschrijving maar blijkt in werkelijkheid open. Met uitzicht op een keiharde regenbui die wel meer dan een uur duurt, genieten we van een lekkere lunch van linzensoep, gefrituurde kaasrolletjes en salade. Echt moe waren we nog niet maar voldaan nu wel en we vervolgen onze weg.
Berg in zicht!
In het kleine dorpje Gedelme vind je langs de Lycian Way route de overblijfselen van een Genuees kasteel. Ooit gebouwd om een handelsroute door de bergen richting kust te beschermen. Onder de reusachtige platanen die je rond het kasteel ziet, waan je jezelf een dwerg. De lucht wordt gelukkig alweer blauw en de zon warmt ons lekker op. We volgen het brede pad dat over 5 kilometer maar zo’n 300 meter stijgt dus dat is goed te doen. Al snel krijgen we de Olymposberg in zicht. Hoog torent hij boven ons uit, de top nog bedekt met verse sneeuw. Als het in deze tijd beneden regent, valt er op de berg gewoon nog een laagje sneeuw. In Yayla Kuzdere proberen we onze overnachtingsplek Enver Camp te vinden. Sevim is in haar tuintje aan het werk en dirigeert ons luidkeels en driftig wijzend de juiste richting uit.
Slapen met uitzicht op zee en de Olympusberg
Omdat we Sevims gegil en gezwaai interpreteren als ‘kom hierheen’, belanden we op haar erf. Een mooie plek om nog even neer te strijken. Ze perst verse sinaasappelen uit en zet koffie. Wij trakteren op stroopwafels. Sevim is een van de weinigen die nog permanent op de yayla woont. De meeste andere mensen die er een huis hebben, komen alleen in de zomer. Na de verfrissingen nemen we afscheid en binnen enkele minuten zijn we bij Enver Camp. Beheerder Enver heet ons welkom en wijst ons onze bungalow. Hij is ook een van de mensen die hier alleen komt wanneer het nodig is: als er gasten zijn. Hij woont in Kemer aan de kust maar geniet hier van de rust. Wij ook! Vanuit de tuin kun je bij helder weer tot aan de zee kijken en de Olympusberg torent boven het dorpje uit. Enver maakt ’s avonds een lekkere maaltijd en bij de houtkachel kletsen we tot het tijd is om ons bed op te zoeken.
Wandeldag 2 Lycian Way Yayla Kuzdere – Beycik
We hebben een flinke wandeling terug naar Beycik voor de boeg. 13,5 kilometer. We zien de eerste kilometers weer een reusachtige plataan en vervolgen onze weg door een oerbos vol korstmossen. Door een klein leesfoutje slaan we ergens verkeerd af en lopen terug tot we ineens weer bij een boomstam komen waar we overheen moeten en dat hebben we al eerder gedaan. Oeps! Gelukkig komt er een groepje Russen aan waarvan er een iemand Engels spreekt. ‘Heb je de gps-route bij je?’ vraagt hij. Oh ja… vergeten. Nieuwe poging. Gelukkig kiezen we op de gewraakte kruising nu dan wel de juiste richting. Er stond wel een steenmannetje en een merkteken maar het was allemaal niet zo duidelijk. Door maar weer, want we moeten nog een heel eind.
Sneeuw en weer wat verwarring
We klimmen gestaag verder. Op 1575 meter staan groepje prachtige Libanon ceders bij elkaar. Heel mooie bomen zijn dit! Meestal lukt het wel de Lycian Way markeringen te vinden. Maar aan de voet van de Olympusberg wordt het weer even lastig. Er is een nieuw pad gebulldozerd en wat we lezen in de beschrijving, komt niet helemaal overeen met wat we op de route zien. We besluiten toch maar door te lopen. We denken nog even aan de waarschuwing van onze gastheer uit Beycik die een jaar eerder Engelse wandelaars om 2 uur ’s nachts ergens op de route is gaan zoeken en ophalen omdat zij een verkeerde afslag hadden genomen. Dat willen wij natuurlijk voorkomen. We zijn gewaarschuwd dat we ergens een bordje Beycik moeten zien en daar afslaan. Dat bordje zien we, en dan staan we ook meteen middenin de sneeuw waardoor we naar boven moeten klauteren.
Hoog(s)tepunt bereikt!
Op 1815 meter bevindt zich het hoogste punt van de wandeling. De 500 resterende meters tot de top slaan we even over. De berg ziet er aan deze kant onheilspellend uit. Kaal en met veel losse stenen. Na de picknick gaan we dalen. Beycik ligt op 835 meter hoogte en alles wat we tot nu gestegen zijn, moeten we naar beneden. Na een tijdje beginnen we het omweggetje van vanochtend wel te voelen. Evenals onze tenen en knieën door de lange afdaling. Gelukkig dient er zich nog een onverwachte pauzemogelijkheid aan voordat we in Beycik zijn. Handige ondernemers hebben een terras gebouwd en verkopen verse sappen en eten. De laatste kilometers naar Beycik zijn niet meer de leukste en we zijn blij als we er zijn. Gastvrouw Nesrin is een geweldige kok en tegen de tijd dat we genieten van een heerlijke en overvloedige maaltijd is het ergste leed alweer geleden.
Rustdag in Kemer
Omdat het tenslotte ook vakantie is, besluiten we na de zware wandeling van gisteren een rustdag in te lassen. Met onze huurauto rijden we naar Kemer, de dichtstbijzijnde badplaats. Omdat het nog vroeg in het seizoen is, begin april, is het toerisme hier nog in de opstartfase. Gelukkig, vind ik. Kemer heeft weinig authentieks. Een lange winkelstraat geïnspireerd op Europese/Russische chic, een lange boulevard, stranden waarvan de meeste bij hotels horen en veel verblijfsaccommodaties. Kemer ontvangt veel Russische toeristen, iets wat in mijn ogen de sfeer nooit echt ten goede komt. Maar de gemeentelijke cafetaria aan de haven serveert gelukkig nog authentieke Turkse thee en in de ochtendzon is het heerlijk genieten. Een wandeling door de winkelstraat en langs de boulevard maken voor mij wel duidelijk dat enkele uren Kemer voor mij genoeg zijn.
Phaselis, oude havenstad langs de Lycian Way
Vlakbij Kemer ligt op een schiereiland de oude Lycische haven- en handelsstad Phaselis. In de bloeitijd had de stad 3 havens en was ze vooral bekend om de export van hout, lilium oil en rozen naar landen rond de Middellandse Zee. Zoals zoveel antieke steden in Turkije werd de stad door verschillende volkeren geregeerd. Waarschijnlijk gesticht door kolonisten uit Rhodos maar door de jaren heen onder Perzisch, Byzantijns, Romeins, Grieks en Seldjoeks bewind. En dat zijn dan nog maar een paar van de overheersers. Tegenwoordig is het een plek waar je rondstruint tussen de ruïnes terwijl je je voorstelt hoe de mensen hier vroeger leefden. Belangrijke bezienswaardigheden: het amfitheater, het aquaduct, Romeinse baden, stadspoorten, de agora’s (marktplaatsen) en de hoofdstraat. Ook voor wie minder interesse heeft in oude steden is Phaselis een mooie plek met strandjes en picknickplaatsen. Ik word er in elk geval blijer van dan van moderne badplaatsen.
Wandeldag 3 Lycian Way Maden Baai – Çıralı
Regen in ons bergdorpje! Donkergrijze wolken en het plenst. Niet echt een goed uitgangspunt voor onze geplande kustwandeling van vandaag. We regelden een bootje vanuit het kustplaatsje Çıralı naar Maden Baai. Die laatste heeft niets met krioelende maden te maken, maden is Turks voor mijn. We rijden toch naar Çıralı want voor begin van de middag zijn de voorspellingen beter. Çıralı is dan wel weer zo’n plek waar ik graag langer zou blijven. Pensions en campings, wat restaurantjes en winkeltjes maar alles kleinschalig en laagbouw. En het hele strand – met uitzicht op de berg Olympos is vrij toegankelijk. Via het strand loop je naar de ruïnes van Olympos en het gelijknamige dorpje. Beide plaatsjes hebben ondanks dat ze voornamelijk floreren dankzij het toerisme nog een wat relaxtere sfeer. Ondanks dat ook hier de Russen al oprukken, merken we.
Gaan we nou nog varen of niet?
Onze beoogde kapitein heeft vandaag echter al een ander plan, blijkt. ‘Het regent, dus hij dacht dat jullie niet zouden komen en is naar Antalya’ meldt een familielid. Tja, Turkse logica, niets tegenin te brengen. Maar voor elk Turks probleem is een oplossing. Er wordt een neef gebeld die de boottocht ook kan uitvoeren en tegen de tijd dat de zon doorbreekt laat hij zijn motorboot te water en brengt ons in een kwartiertje naar de Maden baai. Hier vind je nog overblijfselen van de chroommijn. Huisjes, de ingang van de mijnschacht en de aanlegsteiger van de boten. Het stuk dat we vandaag lopen is onderdeel van de Çıralı – Tekirova trekking route van het Beydağları kust nationaal park. Het pad is duidelijk populair en veel belopen dus de route is makkelijk te volgen. De zon schijnt inmiddels volop en de uitzichten op de knalblauwe Middellandse Zee zijn magnifiek.
De eeuwige vlammen van Yanartaş
Vanuit Çıralı loop je naar de ingang van Yanartaş of Chimaera. Vanaf het eindpunt van onze wandeling was dat ongeveer een half uurtje. Dit natuurfenomeen ligt ook op de route van de Lycian Way. Via een klim van 800 meter (trappen) kom je bij de eeuwige vlammen. Door aardbevingen ontstonden scheuren in de rotsen en de vlammen ontstaan door lekkend methaangas. Heel bijzonder om te zien en nog mooier na zonsondergang.
Wandeldag 4 Lycian Way Adrasan – Korsan Koyu
Met de auto zijn we naar Adrasan gereden, een kustplaats voornamelijk gericht op Turks toerisme. Hier begint volgens onze reisbeschrijving de mooiste etappe van de Lycian Way. Dit is weer zo’n wandeling waarbij je op een groot deel van de route geniet van vergezichten over de Middellandse Zee. We volgens eerst een breed bospad dat nog niet zo steil is. Dan vervolgt de route over de Gelidonya kaap en wordt het pad steiler en smaller. Omdat dit een van de populairste routes is, is het pad gelukkig heel goed te volgen. Al snel hebben we zicht op Suluada, het eiland met water. Genoemd naar de zoetwaterbronnen waarvan schepen door de jaren heen van profiteerden. Nu vooral een populaire bestemming voor boottochtjes vanuit Adrasan en Kemer. Het eiland heeft een beschermde status vanwege de bijzondere omwonenden, waaronder schildpadden en dolfijnen.
Gelidonya vuurtoren, symbool van de Lycian Way
Zo heel veel markante, wat nieuwere gebouwen kom je op de Lycian Way niet tegen. De witte Gelidonya vuurtoren staat op de punt van het gelijknamige schiereiland en wees sinds 1936 schepen de weg langs een van de gevaarlijkste punten van de Middellandse Zee. Vanwege de verraderlijke stromingen rond het eiland leden er vele schepen schipbreuk. Onder water bevinden zich daarom nog vele scheepswrakken. De vuurtoren kijkt uit over Beş Adalar, een groepje van 5 eilanden dat ook beschermd gebied is en waartoe ook Suluda behoort. De klifvormige eilanden zijn broedgebied voor zeevogels en het water rond de eilanden is een populaire duikbestemming. De Gelidonya vuurtoren stond jaren op de cover van Kate Clow’s reisgids en uitgerekend dit relatief moderne gebouw werd daarmee ook het symbool van de Lycian Way.
Afscheid van de Lycian Way in piratenbaai
Vanaf de Gelidonya vuurtoren wordt het pad weer breder en minder steil. We komen er heel veel dagjesmensen tegen die niet per se de Lycian Way wandelen maar gewoon een kijkje bij de vuurtoren gaan nemen. Het ding spreekt toch wel tot de verbeelding en is een aardig doel voor als je vanuit onze eindbestemming van vandaag een niet te moeilijke wandeling wilt maken. Wij zijn blij dat een ondernemende local nog een stalletje heeft gebouwd waar hij vers vruchtensap verkoopt. Langs dit deel van de route vind je nergens een cafeetje of iets dergelijks dus al je eten en drinken moet je zelf meenemen. We eindigen de tocht in Korsan Koyu, piratenbaai. Klinkt spectaculair maar de laatste piraat is waarschijnlijk al lang geleden vertrokken. Nu is het vooral een plek waar je op een van de verschillende campings kunt overnachten of wat eten.
Meer Lycian Way!
Voor mij was dit zo’n beetje de vijfde keer dat ik een stukje van de Lycian Way liep. Eerder wandelde ik onder meer het westelijke deel van Fethiye naar Patara en van Myra naar Kalkan. Ik ben altijd weer blij als ik hier loop. Je struikelt zowat over de geschiedenis, de uitzichten zijn fantastisch en onderweg kom je allerlei moois tegen. Van mooie, kleurige bloemetjes tot aardige mensen die een kopje thee met je willen drinken. Ik was dan ook blij verrast dat Hans aan het einde van de vakantie zei dat hij deze wandeldagen eigenlijk het leukste deel van onze Turkije reis vond. Het is avontuurlijk, back to basic en je bent veelal op jezelf aangewezen. Vind je individueel lopen net iets te spannend, dan kun je je ook aansluiten bij een groep. Verschillende reisorganisaties beiden groepsreizen op de Lycian Way aan.
Wij liepen een aantal wandelingen uit het arrangement ‘Gelidonya lighthouse – Göynük canyon. Self guided walk’ van Mithra Travel.
Lycian Way tips
- Veel informatie over de Lycian Way, andere langeafstandsroutes in Turkije en aanbieders van arrangementen vind je op de website van de Culture Routes Society.
- De reisgids Lycian Way van Kate Clow is een mooi naslagwerk, te koop via Trekking in Turkey. Herziene versie van oktober 2022.
- Bij de reisgids horen ook gps-routes, te verkrijgen via Trekking In Turkey. Handige aanvulling op het boek.
- Voor- en najaar zijn de beste periodes om te lopen qua temperatuur. In het voorjaar is de natuur groener en zal je meer bloemen zien. De zomer is bloedheet, geen aanrader.
- Neem zelf altijd voldoende eten en water mee. Stel je erop in dat je onderweg geen voorzieningen tegenkomt. Als dat wel zo is: mazzel.
- Routes veranderen soms. Markeringen verdwijnen. Het is op elke route even eenvoudig om de weg te vinden. Goede stafkaarten zijn er niet en je komt niet overal mensen tegen. Is dat iets te veel avontuur? Boek dan een groepsreis.
- Ga je individueel op pad, laat dan thuisblijvers altijd weten welke route je neemt. Geef indien mogelijk ieder uur je locatie door als je bereik hebt. Informeer ook je accommodatie over je plannen. Er gebeuren jaarlijks ongevallen en reddingsploegen zijn niet zomaar bij je.
- Goede, hoge wandelschoenen zijn een must. Ook wandelstokken kunnen handig zijn.