Ikamet verblijfsvergunning voor Turkije aanvragen

Zelf heb ik met de aanvraag van een verblijfsvergunning voor Turkije nog niet te maken gehad. Ik reisde altijd op een toeristenvisum dat 3 maanden geldig is. Maar als je langer dan die 3 maanden blijft, heb je een verblijfsvergunning voor Turkije nodig. Een Ikamet heet dat. Omdat ik wel een beetje weet hoe het gaat als je in Turkije officiële dingen moet regelen, krijg ik het redelijk benauwd bij de gedachte dat ik hem ooit misschien wel eens ga aanvragen. Dat je ergens uren gewacht hebt en net niet het juiste papiertje bij je hebt. Of dat je iemand veel geld moet toestoppen om iets gedaan te krijgen. Zo dacht mijn vriend Daniël er ook over. Maar omdat hij langer dan 3 maanden wilde blijven, waagde hij de gok. Hij zette voor mij op een rijtje hoe je een verblijfsvergunning voor Turkije aanvraagt.

Wanneer heb je een verblijfsvergunning voor Turkije nodig?

Je hebt een verblijfsvergunning voor Turkije nodig als je langer dan 3 maanden in het land blijft. Als je eenmaal de maximale 90 dagen verblijf ‘verbruikt’ hebt, mag je 3 maanden niet meer terugkomen. Daarna mag je pas een nieuw visum aanvragen. Daniël: ‘Mijn partner en ik hebben het geluk dat we 6 maanden per jaar vrij zijn en in de winter veel kunnen reizen. We kwamen lang in Thailand, maar dat beviel ons niet meer. Maar tot 2 jaar terug stond Turkije niet hoog op onze bucketlist. De politieke situatie, de onstabiele munt en het gedoe met visa weerhielden ons ervan het land te bezoeken. Toen we echter op zoek naar een citytrip op Istanbul stuitten, besloten we toch de gok te wagen. De stad beviel ons heel goed; de prijzen waren laag, de mensen vriendelijk en dat visum was zo geregeld.’

Blijf zonder ikamet niet langer dan 3 maanden

Ben je langer dan 3 maanden in Turkije, dan verblijf je er eigenlijk illegaal. Je krijgt een boete als je te laat terugreist en loopt het risico dat je langer dan de normale 3 maanden niet terug mag komen. Da’s allemaal niet zo handig. Daniël verbleef in 2018 voor het eerst 3 maanden in Turkije. ‘Mijn schoonzus heeft er een appartement zij is daar niet zo vaak in verband met drukke werkzaamheden. Dus toen wij vroegen of wij het in de herfst voor 3 maanden konden huren was dat geen probleem. Turkije beviel zo goed, dat het de vervanger voor overwinteren in Thailand werd.’

Hoe regel je een verblijfsvergunning voor Turkije?

Je moet dus in elk geval in Turkije zijn. Daniël: ‘Het is handig als je naast alle benodigde documenten iemand hebt die Turks en Nederlands of Engels spreekt en die de weg weet bij de instanties. Omdat Turkije ons inmiddels zo goed bevalt en we 6 maanden willen blijven, besloten we de gok te wagen. We leerden gelukkig iemand kennen die ons kon helpen bij de aanvraag van onze Ikamet. Nog voor ons vertrek hadden wij vanuit Nederland al online contact met hem en konden we al wat voorbereidingen treffen. Hieronder geef ik stapsgewijs aan wat je nodig hebt voor een verblijfsvergunning voor Turkije.  Wat kun je van te voren in Nederland regelen, en waar moet je aan voldoen?’

Wat heb je nodig voor een verblijfsvergunning voor Turkije?

1. Een (Nederlands) paspoort (dus geen ID-kaart) dat nog minimaal 3 jaar geldig is.
2. 5 recente pasfoto’s. Die kun je in Nederland al laten maken. Deze moeten in kleur zijn en een witte achtergrond hebben.
3. In Nederland moet je bij je zorgverzekeraar een 111-formulier in het Turks aanvragen. Dit is gratis en regel je met één telefoontje. Dit formulier geeft de Turkse overheid de zekerheid dat de Nederlandse zorgverzekeraar de kosten voor opnames, medische handelingen en medicijnen vergoedt.
4. Ben je gepensioneerd, heb je AOW al of niet met een aanvullend pensioen, dan volstaat een verklaring van het SVB en het pensioenfonds die je bij de beide instanties in Nederland kunt opvragen. Werk je nog, dan wordt een jaaropgave of salarisstrook niet als vast inkomen gezien. Je moet bij een Turkse bank een bankrekening openen en er minimaal € 5.000,- per persoon opzetten.
5. En dan vaak het moeilijkste: je moet een eigen huis of een huurcontract hebben. Huur je een huis of appartement, maak dan samen met de verhuurder een huurcontract op. In ieder geval moet dit officieel zijn en moet het juiste adres vermeld worden. Dit huurcontract moet je bij de notaris én bij de gemeente waar het huis staat laten vastleggen.
   
   Let op: de Turkse regering past de voorwaarden voor de aanvraag van een Ikamet voortdurend aan. Op het moment dat ik deze aanvulling schrijf (najaar 2024) is er weer een recente aanpassing geweest en zijn er nieuwe regels voor buitenlanders die permanent in Turkije willen verblijven. De informatie hierboven is niet meer compleet. Stel jezelf van de huidige voorwaarden op de hoogte.

Waarom heb je de Turks sprekende begeleider nodig?

Daniël: ‘bij dat huurcontract en de registratie ervan heb je echt hulp nodig van iemand die Turks spreekt. En uiteraard is hij of zij ook onmisbaar voor het maken van afspraken bij de verschillende instanties en om het woord te doen bij de loketten van de belastingdienst, gemeente, vreemdelingenpolitie en notaris. Bij het SGK, de sociale zekerheidsinstelling, staat zelfs een bordje op de balie dat niet- Turks sprekende buitenlanders een tolk moeten meenemen. De begeleider helpt je ook met de officiële vertaling van je paspoort, de aanvraag van een belastingnummer en regelt dat je hier terecht kunt bij elk ziekenhuis en huisarts voor medische hulp. Op vertoon van je 111-formulier krijg je daar een pasje voor.’

Hoe lang duurt de aanvraag voor een verblijfsvergunning voor Turkije?

Ik stelde me altijd zo voor dat de aanvraag van een Ikamet een wekenlange procedure is, maar volgens Daniël valt het mee. ‘Als je het zo leest lijkt het inderdaad bijna ondoenlijk. Toen wij voor het eerst hoorden van de eisen die de Turkse overheid aan je stelt als je een verblijfsvergunning voor Turkije aanvraagt, zakte de moed ons ook in de schoenen. Maar we hadden niets te verliezen en met hulp van iemand die je inhuurt en vertrouwt is het meeste in 3 dagdelen te regelen. Houd wel rekening met wachttijden bij instanties. Wij hebben alles in Alanya gedaan. Daarom weten we niet hoe het in grotere steden is met wachttijden en het maken van afspraken.’ Overigens is het natuurlijk belangrijk dat als je zelf een Ikamet gaat aanvragen, je altijd contact zoekt met de Turkse ambassade in Den Haag en informeert naar de meest recente eisen.

Hoe gaat het verder als alles geregeld en voorbereid is?

Je wilt uiteindelijk natuurlijk je Ikamet in handen hebben en alles wat je regelt en aanvraagt is ter voorbereiding daarop. Daniël legt uit hoe dat bij de vreemdelingenpolitie in zijn werk gaat: ‘Je moet online een afspraak maken met de vreemdelingenpolitie. De wachttijd voor je afspraak kan gemakkelijk een maand zijn. Let erop dat je dan niet langer dan 3 maanden in Turkije bent. En als je een datum voor je afspraak hebt, moet je al je voorbereidingen voor je Ikamet voor die datum rond hebben. Wij moesten kort voor onze afspraak nog een stempel bij onze bank halen om aan te tonen dat ons geld op de Turkse rekening stond. De afspraak was niet veel meer dan een formaliteit. De agent vroeg in het Turks hoe het met ons ging, vulde een formulier in en voor op het uitgeprinte formulier moesten we nog een stempel halen. Dat formulier geldt dan als verblijfsvergunning tot je het officiële document uit Ankara hebt. De officiële verblijfsvergunning voor Turkije ontvang je aangetekend en per koerier. Wij hebben inmiddels onze Ikamet binnen en die is 2 jaar geldig.’

Wat kost de aanvraag van een verblijfsvergunning voor Turkije?

Daniël: ‘omgerekend waren we in totaal €150,- per persoon kwijt. De meeste handelingen op ambtenaarniveau zijn gratis. De kosten voor het Ikamet moet je op het belastingkantoor betalen en daarvoor kun je het beste weer de hulp inschakelen van de persoon die jou helpt. Hij weet vaak al bij welk loket je moet zijn, waar je volgnummers moet halen en op welke etage je moet zijn. Alle verwijzingen binnen overheidsgebouwen zijn in het Turks aangegeven en als je dat zelf niet goed spreekt, heb je geen idee waar je moet zijn. Bovenop de kosten voor de aanvraag van je verblijfsvergunning voor Turkije komt nog de vergoeding voor de persoon die jou helpt. Maak hier goede afspraken over!’

Hoe vraag je een bankrekening aan in Turkije?

Dit lijkt mij ook een geweldige uitdaging. Maar valt ook mee, volgens Daniël: ‘we hadden bij ons eerste bezoek aan de bank alleen maar paspoorten meegenomen, maar we moesten ook het gemeente-inschrijvingsbewijs, onze taxnummers én mobiele telefoons meenemen. Nadat we ieder ongeveer 20 handtekeningen en paraafjes hadden gezet was het in orde. Wel pas na 2 uur wachten op akkoord van het hoofdkantoor. We kregen instructies via sms om de bankapp te gebruiken en zelf wachtwoorden te creëren. Geld overmaken naar onze nieuwe rekening was uiteindelijk best eenvoudig en binnen 2 werkdagen stond het geld erop. Pasjes konden we na 4 werkdagen afhalen op het kantoor, nadat we een sms hadden gekregen dat ze er waren. Alleen kregen we nooit die sms, en zijn we er maar om gaan vragen. Ze lagen gewoon op het kantoor.’

Wat zijn de voordelen van een Ikamet?

Natuurlijk is een Ikamet handig als je langer dan 3 maanden aaneengesloten in Turkije wilt verblijven of na een periode van 3 maanden verblijf niet 3 maanden wilt wachten voor je weer terug kunt gaan. Een Ikamet geldt in Turkije als legitimatiebewijs en geeft voordelen aan de grens. Je kunt onbeperkt in- en uitreizen. Je hebt hem ook nodig als je bijvoorbeeld een telefoonabonnement of internetaansluiting wilt aanschaffen of een scooter of auto op je naam wilt zetten.

Laat je goed voorlichten als je zelf een Ikamet aanvraagt

Zoals ik al eerder schreef is dit artikel gebaseerd op de ervaringen van Daniël in het najaar van 2019. Regels in Turkije kunnen echter snel veranderen en bedragen voor producten of diensten ook. Check daarom zelf voor je een verblijfsvergunning voor Turkije gaat aanvragen altijd de recentste vereisten zodat je goed voorbereid bent. Inmiddels zijn er weer nieuwe regels (najaar 2024). Daniël en Antoon voldoen helaas niet aan de nieuwe regels en konden daardoor hun ikamet niet meer verlengen. Ze kunnen alleen nog maar 3 maanden in Turkije verblijven.