Turkije is naast een populair vakantieland ook een geliefde plek om films op te nemen voor buitenlandse filmmakers. Natuurlijk heeft Turkije zelf ook een aanbod films en series. Tegenwoordig vind je bijvoorbeeld op Netflix zowel oude als nieuwe producties. Handig, als je wilt oefenen om de Turkse taal te leren, want alles is Nederlands ondertiteld. Gelukkig maar, want anders ontgaat mij in elk geval veel te veel. En natuurlijk is het ook heerlijk om vanuit je luie Nederlandse stoel te genieten van Turkse landschappen en taferelen die je mist wanneer je ‘gewoon’ thuis bent. Maar naast Turkse filmmakers, gebruikt ook menige buitenlandse crew het veelzijdige Turkse landschap als filmdecor. Maar liefst drie James Bond films speelden zich gedeeltelijk in Turkije af.
Cappadocië, voor als het buitenaards moet zijn
Het grillige, unieke landschap van Cappadocië leent zich uitstekend voor films met een buitenaards of sprookjesachtig tintje. In 2022 komt Ant-Man and the Wasp: Quantumania uit. Een superheldenfilm gebaseerd op een stripverhaal. Het fascinerende Cappadocië is voor de nieuwste Ant-Man een passende locatie om de sfeer van een buitenaardse dimensie na te bootsen. Ook de makers van Gost Rider: Spirit of Vengeance draaiden scènes in het bijzondere vulkanische landschap, evenals verschillende science fiction films. Nu zijn actie en science fiction persoonlijk niet mijn genres. Ik houd meer van wat ingetogener films. Gouden Palm winnaar Winter Sleep zag ik in 2014 in de bioscoop. Dit drama speelt zich af in een winters, besneeuwd Cappadocië. Het onherbergzame, koude landschap past goed bij de beklemmende sfeer tussen de hoofdpersonen.
Ook James Bond houdt van Turkije
Al in 1963 vertrekt James Bond (toen nog gespeeld door Sean Connery) vanuit Istanbul met de Oriënt Express richting Rusland. Voor vertrek vereert hij het majestueuze Topkapı paleis en de prachtige Basilica Cisterne met een bezoek. Diezelfde Basilica Cisterne of Yerebatan Sarayı is het decor van de slotscène van Inferno met Tom Hanks. Yerebatan is een ondergronds waterreservoir met honderden zuilen waar een serene sfeer heerst. Een oase van rust in het overbevolkte Istanbul. Een must see als je naar Istanbul gaat. Natuurlijk bezoek je dan ook de Grand Bazaar, waar Daniël Craig als geheim agent Bond in Skyfall per motor zijn tegenstanders achternagaat over het dak van de wereldberoemde overdekte markt. In ‘The world is not enough’ bevrijdt onze held, ditmaal gespeeld door Pierce Brosnan, de gekidnapte M uit de Maiden’s Tower of Kız Kalesi in de Bosporus.
Nog meer actie in Sultanahmet – Istanbul
Taken 2 bevat mooie beelden van de oude wijk Sultanahmet en diverse moskeeën in Istanbul. Sultanahmet is het decor voor fantastische achtervolgingen door smalle straatjes en wederom de Grand Bazaar. Oscarwinnaar ‘Argo’ uit 2013 is voor een deel gefilmd in Istanbul. Onder andere de Blauwe Moskee, de Hagia Sophia en de Bosporus komen voorbij in deze film van Ben Affleck. Goede recente Netflix-producties vond ik Kağıttan Hayatlar over een zieke afvalmagazijnmedewerker die zich ontfermt over een straatkind en Bir Başkadır, een achtdelige serie over mensen uit verschillende sociaal-culturele groepen die toch onderling met elkaar verbonden zijn. Voor als je van katten houdt is Kedi (Kat) een echte feelgood aanrader. Istanbul heeft honderdduizenden zwerfkatten en de makers van Kedi volgden er een aantal met hun – vaak zelfgekozen – verzorgers.
Bollywood remake van Forrest Gump gefilmd in Turkije
Het succesvolle komische drama uit 1994 krijgt een remake. In 2020 startten de opnames in India, maar door de coronacrisis moesten de makers uitwijken naar Turkije. De Aziatische versie van Forrest Gump gaat Laal Singh Chaddha heten. Niet Tom Hanks maar Bollywood actie Aamir Khan speelt de aandoenlijke Indiase ‘Forrest’.
Turkse films of series kijken op Netflix
Zoals gezegd: op Netflix vindt je een ruime keuze Turkse films en series. Een tijdje volgde ik Kördüğüm (Intersection) een soort Turkse Dallas. Trek er voldoende tijd voor uit, want één aflevering duurt al langer dan een gemiddelde film, ruim 2 uur. Als je bedenkt dat een aflevering in Turkije ook nog door reclames wordt onderbroken, heb je al snel een avondvullend programma. Het doldwaze komedie genre is in Turkije erg populair, bijvoorbeeld met Deliha, over de nogal drukke en luidruchtige Zeliha die op zoek gaat naar de ware liefde. Ik kies dan liever voor het feelgood genre met bijvoorbeeld Hedefim Sensin, Ekşi Elmalar of Yedinci Koğustakı Mucize. En uiteraard heeft Turkije ook zijn sterren met een dramatisch verleden. Müslüm vertelt het trieste levensverhaal van zanger Müslüm Gürses. Hoe dan ook, de Turkse cinema is even veelzijdig als het landschap en wie graag meer wil weten over het land en zijn inwoners, kan ook op het witte doek zijn hart ophalen.
Met dank aan het Turks Verkeersbureau voor de inspiratie voor dit artikel